De belangrijkste vijand van ouderen: inactiviteit

Gebrek aan beweging en inactiviteit, daar draait het allemaal om.  Bij raadgevingen aan senioren komt steeds hetzelfde thema aan bod: je moet meer bewegen! Er wordt ouderen aangeraden om te sporten en te bewegen om langer gezond te blijven. Sporten/bewegen kan natuurlijk vele vormen aannemen.  Het hoeft niet altijd turnen of zwemmen te zijn. Je kan ook gewoon gaan wandelen, en voor deze sport heb je niet veel nodig, behalve dan een paar gemakkelijke schoenen.  Op deze website vestigen we regelmatig de aandacht op lokale initiatieven ivm bewegingsvormen voor senioren.

Einde juni 2018 vroeg Stefan Grommen van Radio 2 zich af hoe het toch komt dat er nu zoveel meer honderdjarigen zijn dan vroeger, en waarom er zo’n regionale verschillen zijn. Hij werd hierbij geholpen door geriater Jean-Pierre Baeyens van het AZ Alma in Eeklo. In West-Vlaanderen zijn er 19 honderdjarigen op 100.000 inwoners, in Limburg maar 9. Een groot verschil.  Wat zou hiervan de oorzaak kunnen zijn?

Volgens Baeyens spelen meerdere factoren een rol, waaronder genetica. “Erfelijkheid speelt een rol: men zou kunnen denken dat er betere genen zijn in West-Vlaanderen. Dat is mogelijk. Maar ook opleiding speelt een rol: wie hoger opgeleid is, leeft langer en maakt meer kans om 100 jaar te worden.” Het is ook zo dat de kuststreek veel goed opgeleide, gemiddeld gezonder mensen op hogere leeftijd aantrekt. Deze concentratie verklaart al een heel deel. Ook zijn het vooral die oudere mensen die veel bewegen en aandacht besteden aan hun voeding.

Geriater Baeyens: “Ouderen zijn veel gevoeliger voor inactiviteit. Als ze een week in bed blijven, hebben we drie weken nodig om ze daar terug uit te krijgen.”  Het is dus van het allergrootste belang te bewegen en in beweging te blijven.  Eenmaal men een goede gewoonte laat schieten is het veel moeilijker om ze opnieuw op te pikken.

Opvallend is ook dat vrouwen langer leven dan mannen. Volgens Baeyens bestaan daarover heel wat hypothesen. “Wellicht ligt dat aan de hogere activiteitsgraad van dames. Zeker in een vroeger rollenpatroon blijven zij langer actief in het huishouden. Ook hebben zij vaak een gezonder leven gehad, waarin zij minder roken of rookten.”

Baeyens is zelf al 76, en nog altijd actief als geriater, een bewuste keuze. Er staat een nieuwe generatie jonge artsen klaar die voor geriatrie kiezen. Voor hen betekent die groeiende groep “heel oude mensen” in elk geval een grote uitdaging. “Voor heel oude mensen is de geneeskunde voor een stuk anders. Ze reageren er anders op, waardoor de aanpak ook verschillend moet zijn.”

Beluister hieronder het gesprek met Jean-Pierre Baeyens in “De ochtend”.

https://interactief.vrtnws.be/2018/audio/jpbaeyens.mp3

(Een bijdrage van Eddy Olislaeger)