Hoe maken we onze buurt veiliger? Ontmoeting met de mensen achter Buurtpreventie Hoeilaart

Het is avond midden maart. Ik spreek af met Youri Vandervaeren in café ’t Boske voor een interview. Ik ben benieuwd naar wat hij te vertellen heeft over buurtpreventie en het netwerk gekend onder de afkorting BIN. Al een heel aantal tafels zijn bezet, maar we vinden een plek in een uithoek van het café waar ons gesprek niet dreigt overstemd te worden door de andere cafégasten. Youri komt uiteindelijk niet alleen opdagen maar is vergezeld van teamgenoten Gilberte Marchand en Christophe Philips. Dit is duidelijk een ploeg, en dat zal verder nog duidelijk blijken uit het gesprek.

Het interview komt vlug op gang, want het Buurtpreventie team is enthousiast en wil al mijn vragen beantwoorden. We beginnen met de essentie.

Wat is dan wel het BIN van Hoeilaart en waartoe dient het?

Youri: “Het kernwoord is preventie. Het BIN (BuurtInformatieNetwerk) of zijn nieuwe benaming “Buurtpreventie Hoeilaart” is een burgerinitiatief van mensen uit de verschillende wijken van Hoeilaart die het ernstig nemen met de veiligheid. We werken nauw samen met de politiezone Druivenstreek en de gemeente Hoeilaart om het aantal inbraken te verminderen. We zien nu al bemoedigende resultaten. We werken goed samen in een team waarin ieder lid een rol heeft. De samenwerking gebeurt heel vlot, zowel binnen het team als met de politie en de gemeente. Op dit ogenblik zijn we wel op zoek naar een coördinator omdat Jean-Pierre Maeyens wegens gezondheidsredenen ontslag heeft genomen.”

Hoe werkt het Buurtpreventienetwerk?

Christophe legt uit: “Het BIN telt nu al meer dan 160 leden en de WhatsApp groep meer dan 150. Het is niet meteen duidelijk wat het een en wat het andere is. Het BIN is een samenwerkingsverband tussen burgers, politie en gemeente om mekaar op de hoogte te houden van verdachte situaties. Bij de WhatsApp groep wisselen wijkbewoners en politie met elkaar informatie uit over verdachte situaties.” Om de zaak duidelijk te maken geeft Christophe een voorbeeld: “Twee onbekende mannen lopen ’s avonds door de wijk en maken foto’s van huizen. Een lid van de WhatsApp groep meldt dit verdacht gedrag aan de politie via het 101 telefoonnummer. De politie stuurt een team ter plaatse om na te gaan of er niets aan de hand is. Vervolgens stuurt het WhatsApp lid een bericht naar de hele groep om uit te kijken in de wijk waar de twee mannen gespot werden. De politie voert ter plaatse een identiteitscontrole uit, merkt niets abnormaals, en stuurt een geruststellende post naar de WhatsApp groep. Iedereen kan gerust naar bed.”

Youri dringt aan op een belangrijk punt: “Altijd eerst de politie waarschuwen via het nummer 101. Dan pas melden aan de WhatsApp groep.“

En kan iedereen lid worden?

Christophe: “We zitten op dit ogenblik met een dubbele structuur: het BIN en de WhatsApp groep. Iedere inwoner van Hoeilaart kan lid worden van beide, maar om je aan te sluiten bij de WhatsApp groep moet je wel een smartphone hebben. Je krijgt via WhatsApp feedback van de groep. Bij de BIN krijg je enkel een SMS-je en verder geen feedback. Je kan eventueel zelf contact opnemen met de politie voor bijkomende informatie. Via WhatsApp — een gesloten groep — kunnen we ook meer dan alleen maar tekst doorsturen, bijvoorbeeld foto’s. Bovendien is de informatie geëncrypteerd, en is de werking veel interactiever.” Youri vult aan: “Niet iedereen beschikt over een smartphone. Via de twee systemen bereiken we de hele Hoeilaartse bevolking, en dat is toch al een prestatie.”

Ons perspectief is de veiligheid van de seniorenbevolking. Hoe zien jullie die problematiek? Kunnen senioren gemakkelijk lid worden?

Christophe: ”Senioren vertegenwoordigen nu al 16% van de WhatsApp groep. Dit bewijst dat technologie niet echt een hinderpaal is. Indien een senior niet beschikt over een smartphone kan hij/zij aansluiten bij het BIN. Dan krijg je enkel een SMS-je. Om aan te sluiten kan je je best inschrijven via https://www.hoeilaart.be/whatsapp-buurtpreventiegroep. Gilberte vult aan: “Je kan ook een (papieren) inschrijvingsformulier invullen. Ik heb er altijd bij de hand. Bij evenementen zoals de Meifeesten deel ik flyers uit aan geïnteresseerden. Op die manier komt iedereen aan bod.”

Wat heeft het buurtpreventienetwerk (BPN) al bereikt?

Dit is duidelijk een vraag waarop Youri graag antwoordt: ”Via het BPN is de alertheid van de burgers gegroeid, en ook hun meldingsbereidheid wordt gestimuleerd. Op onze jaarlijkse vergadering van 22 februari 2018 hebben we duidelijk aangetoond dat het aantal inbraken is gedaald. Meer mensen hebben ook het 101 nummer leren kennen en bellen dit nummer vaker op. Gilberte: “Vele senioren hebben nog niet de reflex om naar de politie te bellen wanneer ze iets verdachts zien. In plaats daarvan praten ze er over met een vriend/vriendin. We moeten naar een mentaliteitswijziging, zodat ouderen alerter worden en vlugger via de 101melding maken van een verdachte situatie.”

Een beetje geschiedenis nu. Hoe is dit BIN-project ontstaan?

Youri: “Het is eigenlijk een viertal jaar geleden begonnen met een probleem rond hangjongeren die voor overlast zorgden in de omgeving van het park en de sporthal. We hebben toen in december 2013 een petitie opgestart — Hoeilanders voor veiligheid — en in een mum van tijd 365 handtekeningen verzameld voor meer veiligheid in Hoeilaart. We vonden dat de problematiek proactiever moest aangepakt worden. Naar aanleiding van die petitie werden we dan uitgenodigd door de burgemeester en schepenen. Er is toen een nota opgesteld met heel wat constructieve voorstellen. Vanuit de schoot van de gemeente is dan een BIN opgericht met Jean-Pierre Maeyens als gangmaker. Dat moet in 2014 geweest zijn. Intussen zijn er ANPR-camera’s gekomen, en een aantal andere maatregelen. Men heeft ook beter leren omgaan met hangjongeren: lees proactief in plaats van repressief. Gezien de goede resultaten heeft men dan beslist het project definitief een plaats te geven in de beveiligingsstructuur voor Hoeilaart.”

En wat zijn de plannen naar de toekomst toe?

“Preventietips staan bovenaan ons lijstje. We geven al regelmatig tips via onze Facebook-pagina, maar dat willen we nog uitbreiden. We willen ook meer promotie maken bij evenementen en lezingen geven binnen het verenigingsleven. We willen gerust eens een presentatie geven speciaal gericht op de seniorenbevolking, eventueel via een activiteit van de Seniorenraad.“

Het is al laat, en we nemen afscheid. Ondanks de donkere avond in maart voelen we ons wat veiliger. Het is hartverwarmend vast te stellen hoezeer de mensen achter het buurtpreventie team zich inzetten voor de veiligheid van hun medeburgers. We kijken al uit naar een vervolg op dit gesprek.

Wil je nog meer weten over dit onderwerp? Graag verwijzen we door naar:

Vergadering BIN-WhatsApp Hoeilaart van 22 februari 2018 (pdf)

Cijfers 2017 van Politie Druivenstreek (powerpoint presentatie)