Ieder van ons heeft wel al die kleibeeldjes gezien die de gesneuvelden van de Grote Oorlog (1914-18) herdenken met de onmogelijke naam CWXRM. Als je de de benaming voluit leest, dan wordt het wel duidelijk: ComingWorldRememberMe. Het gaat om een land art project van de hand van Koen Vanmechelen dat jongere en toekomstige generaties wil herinneren aan de menselijke slachtoffers van het oorlogsgeweld in de klei van de Westhoek.
Om de 600.000 doden die tijdens de Eerste Wereldoorlog in België vielen te gedenken, werd in opdracht van de provincie West-Vlaanderen een grootschalig kunstproject uitgedacht: voor elk slachtoffer werd een beeldje in klei gemaakt door duizenden mensen uit ons land en de rest van de wereld. Het was duidelijk de bedoeling de mensen via hun bijdrage te doen stilstaan bij al het leed van WO I. Voor dit project startte Jan Moeyaert van de vzw Kunst verschillende kleiworkshop-ateliers op waar individuele participanten gespreid over 4 jaar samen 600.000 beeldjes maakten die gelinkt werden aan de namen van de slachtoffers van WO I. Ook Hoeilaart deed mee. Onder begeleiding van de werkgroep Niemandsland en de cultuurdienst boetseerden we van 16 tot 23 oktober 2015 samen meer dan 1200 beeldjes in het GC Felix Sohie.
Toen men “Niemandsland. Project rond Oorlog en Vrede 2014” opstartte, was ik er als de kippen bij om de Seniorenraad 55+ Hoeilaart te vertegenwoordigen. Omdat het project iets losweekt in eenieder van ons. Voor mij was het niet anders. Vanaf mijn geboorte in 1946 na WO II had ik het geluk in vrede te mogen leven. De kreet “Nooit meer oorlog” herhaal ik graag en vaak voor mijn nageslacht. Mijn vader zaliger (1905-1990) vertelde me weinig over WO I mijn moeder (1917-2006) daarentegen heel veel over WO II, het kroostrijk gezin van negen kinderen, waarin ze opgroeide, telde immers zes jongens, die ons land verdedigden. Niet te verwonderen dus dat ik me als senior in 2014 eindelijk meer ging interesseren in WO I.
De organisatie van een project van dergelijke omvang had heel wat voeten in de aarde. De afgevaardigden van het CBS, de scholen, de Bib, de Seniorenraad, de Cultuurraad, de Oudstrijdersbond en een aantal gemeentelijke diensten stelden de Cultuurraad aan als trekker van de herdenking WO I en Wapenstilstand. Een kleine werkgroep werkte een aantal ideeën en suggesties uit. Het was de bedoeling dat er een aantal activiteiten zouden doorgaan in 2014. Andere ideeën werden ook gespreid over 4 jaar (tot 2018). Vele Hoeilaartse verenigingen zouden meewerken aan dit project, niet in het minst omdat CWRM wereldwijd projecten steunt waar kinderen lijden ten gevolge van een oorlogssituatie.
Vele mensen vonden het belangrijk dat deze vreselijke gebeurtenissen herdacht werden en blijven leven bij de huidige en latere generaties. Iedereen kon meedoen en een beeldje maken. Elke maker werd verbonden aan een op Belgische bodem gesneuvelde soldaat. Aan het beeldje kwam de naam van de maker en van de soldaat. De maker kreeg ook een gepersonaliseerd certificaat en in het GC Felix Sohie werden alle namen van de makers genoteerd op een groot doek. Zo kwamen verschillende generaties en nationaliteiten samen in de herdenking van de oorlog. Dit jaar werden alle 600.000 beeldjes geplaatst in de frontzone in Ieper, in een grote land art installatie, een generatie- en grensoverschrijdend symbool van vrede.
Mijn jongste kleindochter (2004) maakte een beeldje in schoolverband. Mijn oudste kleindochter (2001) bezocht onder andere het Belevingscentrum ’14-’18 in Tildonk. En daarmee was de cirkel rond. Ook voor mij persoonlijk vonden vier generaties mekaar rond eenzelfde thema: “Nooit meer oorlog!”.
Het CWRM-kunstwerk is van vrijdag 30 maart 2018 tot en met zondag 11 november 2018 vrij te bezoeken in provinciedomein De Palingbeek in Ieper. Alle informatie om uw bezoek te plannen is te vinden op de website van CWRM. Foto’s op de Flickr site. Jan Lenaerts, voorzitter Cultuurraad: “We plannen inderdaad een uitstap naar de Palingbeek op zondag 4 november 2018. Details over deze uitstap volgen binnenkort”.
(Een bijdrage van Gilberte Marchand)
