In september 2020 verscheen in deze nieuwsbrief een uitgebreid artikel over de wilsbeschikkingen die deel uitmaken van de voorafgaande zorgplanning. https://seniorenhoeilaart.be/2020/09/27/voorafgaande-zorgplanning/
Onlangs zijn er wijzigingen goedgekeurd met betrekking tot de ‘Wilsbeschikking inzake de wijze van teraardebestelling’. Die wijzigingen wil ik hier bespreken.
Het belang van de voorafgaande zorgplanning
Vooraleer echter in detail op de wijzigingen in te gaan, wil ik het belang van de voorafgaande zorgplanning nog eens benadrukken. Het invullen van elke eventuele wilsverklaring die met ons levenseinde te maken heeft, is niet alleen belangrijk voor onszelf. Het geeft ook de mogelijkheid om met onze naasten onze wensen te bespreken. Zo weten zij wat je zelf graag wilt en kunnen zo je wensen eerbiedigen.
Met betrekking tot de wilsbeschikking gelinkt over de teraardebestelling is het vooral belangrijk samen met de nabestaanden na te denken over het afscheidsritueel en hen ruimte te geven voor een eigen inbreng.
Een afscheidsritueel markeert voor je geliefden het begin van een (al dan niet moeilijke) rouwperiode. Een eigen inbreng in jouw afscheidsplechtigheid kan voor hen helend werken.
Nieuwe regelgeving
De verklaring betreffende de laatste wilsbeschikking inzake de wijze van teraardebestelling- waarmee je vooraf je uitvaart kunt regelen- is onlangs bij wet aangepast. Een nieuwe versie van het LEIFplan zal de wijzigingen bevatten, maar voor het ogenblik is deze versie nog niet beschikbaar..
De vernieuwde wilsverklaring kan je online vinden en eventueel uitprinten. omzendbrief_kbbj_abb_2024_1_bijlage1_verklaring_laatste_wilsbeschikking_mbkn98.pdf
Moet je deze wilsverklaring registreren?
Weet dat, zodra deze wilsverklaring bij de gemeente is geregistreerd, familie of anderen niet tegen de wens van de overledene kunnen ingaan. Begrafenisondernemers zullen de geregistreerde wensen respecteren, want wettelijk mogen zij hiervan niet afwijken.
Of je ze wil registreren, hangt af van jouw situatie en van wat jij belangrijk vindt.
- Heb je vertrouwen in je nabestaanden, dan hoeft dit niet noodzakelijk. Je kan je wensen eenvoudig met hen bespreken.
- Ben je alleenstaand of bestaat er een risico op ruzie tussen je naasten na je overlijden over bijvoorbeeld begraven of cremeren, over de aard van het ritueel, enz., dan kan het verstandig zijn om de wilsverklaring in te vullen en te laten registreren op de gemeente. Zo kan je toekomstige onzekerheid of heibel tussen je naasten voorkomen.
Wat is er veranderd?
De wijzigingen voegen extra mogelijkheden en specificaties toe aan wat voordien al mogelijk was. Dit houdt dus in dat alle bestaande opties behouden blijven en niets wegvalt.
1.Samen begraven of bijzetten
Je kunt specifieke voorkeuren aangeven over het al dan niet samen begraven of bijgezet te worden met een partner.
- Begraven of bijgezet worden met de urne van de eerder overleden echtgenoot of partner met wie de betrokkene een feitelijk gezin vormde
- Niet begraven of bijgezet worden met de urne van de eerder overleden echtgenoot of partner met wie de betrokkene een feitelijk gezin vormde
- Het gezamenlijk uitstrooien van de as van de overledene met de as van de eerder overleden echtgenoot of partner
- Het niet gezamenlijk uitstrooien van de as van de overledene met de as van de eerder overleden echtgenoot of partner
2. Ritueel van de plechtigheid
Naast de bestaande rituelen kun je ervoor kiezen om geen uitvaartplechtigheid te houden
3. Het afstaan van het lichaam aan de wetenschap
Voor het eerst kun je in een wilsverklaring aangeven dat je je lichaam wilt afstaan aan de wetenschap. De wetgever heeft hier nog wat werk te verzetten. Het is immers nog onduidelijk of je moet vermelden met welke universiteit of faculteit je eventueel een overeenkomst hebt gesloten.
De faculteiten die je hierover kunt contacteren zijn terug te vinden in het LEIFplan dat je bij de apotheker kan afhalen of zijn ook via deze link te vinden. https://leif.be/data/press-articles/Lijst_lichaamsschenking_04-23.pdf
In een volgend artikel over de ‘Voorafgaande zorgplanning’ zal ik dieper ingaan op het schenken van je lichaam aan de wetenschap. Deze is niet te verwarren met de wilsbeschikking betreffende de wegneming van menselijk lichaamsmateriaal met inbegrip van organen na overlijden. Beter bekend als de orgaandonatie.
[Een bijdrage van Mieke Maerten – Hoeilaart, 24 November 2025}
