Het leven van ouderen in Hoeilaart wordt steeds duurder, en dat op verschillende vlakken. Of het nu gaat om wonen, energiekosten, of de kleine genoegens die het leven aangenaam maken, senioren staan voor een groeiend aantal uitdagingen.
Hoge kost van verblijf in een woonzorgcentrum
De maandelijkse kost van meer dan €2.000 voor een woonzorgcentrum (WZC) legt een zware financiële last op ouderen en hun families. Voor veel mensen betekent dit dat hun pensioen niet voldoende is om deze kosten volledig te dekken, waardoor spaargeld moet worden aangesproken of er een beroep moet worden gedaan op familie. De stijgende kosten voor medicatie, hulpmiddelen of aanvullende diensten maken dit probleem alleen maar nijpender. Zo komt mijn vriendin Annie, dankzij haar pensioen en aanvullende uitkeringen zoals het zorgbudget net toe om de meer dan €2.000 per maand te betalen. Maar voor elke bijkomende uitgave moet ze aankloppen bij haar kinderen.
Zelfstandig wonen wordt een financiële puzzel
Veel senioren hopen zo lang mogelijk zelfstandig te blijven wonen, maar de kosten maken dat steeds moeilijker. Voor wie moet huren op de private markt is de situatie schrijnend. In de Druivenstreek is het bijna onmogelijk om een comfortabel appartement te vinden onder de €1.000 per maand. Voeg daar de stijgende energiekosten van de afgelopen jaren aan toe, en het plaatje wordt nog somberder.
De energietransitie is betekent een dubbele druk op senioren
Senioren die eigenaar zijn van een oudere woning, worden ook niet gespaard. De energietransitie zet hen onder druk, vooral als hun woning een EPC-label lager dan C heeft. Bij verkoop dreigt een waardevermindering, en wie zijn huis nalaat aan kinderen of nabestaanden, ziet hen geconfronteerd met een renovatieplicht die gemakkelijk tienduizenden euro’s kan kosten. Veel senioren hebben noch de middelen, noch de tijd om hun huis zelf grondig te renoveren, wat hen in een moeilijke positie plaatst. Bovendien betekent voor senioren hun woning vaak niet alleen een financieel bezit, maar ook een plaats met emotionele waarde. De dreiging van verplichte renovaties en waardevermindering kan een bron van stress en onzekerheid zijn.
Om deze uitdagingen het hoofd te bieden, zou de overheid rekening moeten houden met de kwetsbare positie van senioren en onder andere vrijstellingen of versoepelingen van de renovatieplicht toestaan aan senioren die in hun eigen woning blijven wonen. Misschien kunnen ook renteloze leningen specifiek voor senioren om hun woning te verduurzamen soelaas bieden. Tenslotte denk ik ook aan uitzonderingen of uitstel van renovatieverplichtingen voor erfgenamen, zodat zij meer tijd hebben om budgetten te plannen of financiering te regelen.
De kleine genoegens worden een luxe
Naast de grote kosten, zoals wonen en energie, worden ook de kleine dingen in het leven steeds duurder. Een etentje buitenshuis of een simpel koffietje buiten de deur is voor veel ouderen al een luxe geworden. En het zijn net deze kleine uitstapjes die van groot belang zijn voor hun sociale leven en mentale welzijn. Mijn vriendin Annie komt net toe met haar inkomen om de maandelijkse kost van het WZC te betalen. Ze voelt zich nogal eenzaam in haar omgeving omdat de meeste andere bewoners niet meer geestelijk gezond zijn en niet in staat zijn om te communiceren. Dan voelt het goed aan om een stap buiten het rusthuis te zetten voor een koffie, een sigaret, en een babbel met iemand van buiten het WZC. Wegens de oplopende kosten van die uitjes komt ze niet meer toe met haar inkomen en moeten haar kinderen bijspringen. Het voelt wrang aan als men zich op hoogbejaarde leeftijd die kleine dingen moet ontzeggen.
Ook ontspanningsactiviteiten worden duurder. Zo zijn de tarieven bij sportclub de Gympies voor senioren fors gestegen. Voor Total Body Gym of Seniorengym betalen leden nu €130 per jaar, een bedrag dat niet voor iedereen haalbaar is. Volgens bronnen is de prijsstijging te wijten aan hogere verzekeringskosten, die de gemeente Hoeilaart niet langer vergoedt. Voor veel senioren voelt dit als een extra financiële klap. Het beleid promoot bewegen en sporten bij senioren, maar blijkbaar voegt men niet de daad bij het woord… Dit kan het College van Burgemeester en Schepenen goedmaken, zonder dat het de gemeenschap handenvol geld kost.
Kijken naar de toekomst
Hoewel de problemen groot lijken, is het belangrijk om oplossingen te zoeken die niet alleen de basisbehoeften zoals wonen en energie aanpakken, maar ook oog hebben voor levenskwaliteit. Voor senioren gaat het niet alleen om overleven, maar ook om genieten van hun gouden jaren, zonder financiële zorgen die elke vreugde overschaduwen.
Het is aan de gemeenschap, beleidsmakers, en lokale initiatieven om samen te werken aan een Hoeilaart waar ouderen zich gewaardeerd en ondersteund voelen. Want ondanks de uitdagingen verdienen zij de mogelijkheid om zorgeloos van hun levensavond te genieten.
[Een bijdrage van Eddy Olislaeger]