Nee aan de oorlog!

Wie had enige tijd geleden vermoed dat we anno 2022 in een volwaardige oorlog op het Europese continent zouden terechtkomen?  Diplomatieke wrijvingen, jawel, en schermutselingen in het Russische-Oekraïense grensgebied, tot zelfs steun aan rebellen in de Dombas. Maar een grootschalig offensief met inzet van luchtmacht, zeemacht en tanks, daar hadden we nog wel onze twijfels over.  Ikzelf evengoed als zoveel anderen.  Wat een paar weken terug weinig waarschijnlijk werd geacht is nu een feit.  Er woedt een heuse oorlog op nauwelijks 2000 km van Hoeilaart.

Machteloosheid

Bij de ellende die de Oekraïners te wachten staat kunnen we ons alleen maar machteloos voelen.  We beschikken nauwelijks over een repliek op de invasie.  Ja, er zullen economische sancties komen. Maar die komen pas traag op gang en zijn een tweesnijdend zwaard, dwz dat ze ook onze eigen bedrijven en burgers zullen treffen, via ondermeer nog hogere gasprijzen.  Wat me vooral beroert is onze totale machteloosheid om een invasie nabij onze Europese buitengrens af te wenden, te stoppen, of terug te slaan.  De Europese Unie beschikt niet over een eigen leger.  Reeds in 1992 (de Verklaring van Petersberg) werden een aantal militaire en veiligheidsprioriteiten opgenomen in het Gemeenschappelijk veiligheids- en defensiebeleid van de EU, maar de nadruk kwam steeds te liggen op humanitaire hulp.  Voor de territoriale verdediging bleven de Europeanen steunen op de NAVO.  Maar daar bepalen de Amerikanen de agenda. En die zijn nooit warm gelopen voor de uitbouw van een Europese defensiepoot als alternatief voor de NAVO.  Nu betalen we de prijs voor de jarenlange verwaarlozing van onze gemeenschappelijke defensie.  Op dit moment kunnen we alleen maar lijdzaam toezien hoe een soeverein land met geweld wordt veroverd.

De Europese (on)macht

De Europese Unie heeft zich altijd toegelegd op diplomatieke onderhandelingen met mogelijke aggressors, maar de geloofwaardigheid van zo’n beleid is heel beperkt. Wat als de aggressor niet vatbaar is voor je argumenten en toch zijn wil doorzet? De mogelijke represailles van de EU zijn weinig geloofwaardig zolang de EU alleen maar zwaait met een wortel maar er geen stok achter de deur staat.  Ook nu kondigde de EU sancties aan, maar dat heeft Poetin er niet van weerhouden om heel Oekraïne onder de voet te lopen.

En wat nu?

Het valt moeilijk te voorspellen wat er op middellange termijn gaat gebeuren.  Hopelijk gebeurt de machtsovername in Kiev zonder al te veel bloedvergieten, maar verder is het koffiedik kijken.  Kan Rusland het aan om heel Oekraïne lange tijd bezet te houden?  Komt er verzet tegen de oorlog binnen Rusland (zie foto boven dit artikel)?  Wat als een van de NAVO lidstaten bij het conflict betrokken geraakt?  Gaat het gas nog veel duurder worden, en hoe moet het dan voor de Belgische consument?  Alleen de toekomst zal het uitwijzen.  Ondanks de machteloosheid waarmee we dit allemaal aanschouwen kunnen we onze solidariteit tonen met de mensen van Oekraïne.  In 2014 stelden sommige Europese politici, ondermeer Guy Verhofstadt, zich solidair op met de demonstrerende Oekraïners op het Maydanplein in Kiev.  De beloften die toen gemaakt zijn dienen nu te worden waargemaakt.  Anders is het de zoveelste slag in het gezicht van de Oekraïners.  Ook vluchtelingen vanuit Oekraïne moeten nu kunnen beroep doen op onze gastvrijheid. 

[een bijdrage van Eddy Olislaeger]