Eerst wat nieuws over het leven in de Den Dumberg alvorens naar andere dingen over te schakelen.
In Den Dumberg gaat de overgang naar het normale leven ondanks de vlot verlopen vaccinatie in het begin van het jaar, toch iets langzamer dan gehoopt. De bewonersraden worden wel met regelmaat georganiseerd, sinds vorige week kunnen de bewoners van de flats nu ook het andere gedeelte van het gebouw effectief betreden, bewoners die dit wensen krijgen weer regelmatig een knipbeurt, maar de cafetaria – de centrale ontmoetingsplaats bij uitstek – blijft tot nader order nog gesloten. Zolang de vrijwilligers wegens nog niet gevaccineerd niet in het WZC toegelaten worden, kunnen zij er de bar niet bemannen, kunnen ze ook niet helpen met de organisatie van andere ontmoetingsactiviteiten (1). Door deze afwezigheid van de vrijwilligers zie je pas echt wat hun inzet voor de bewoners van het WZC, flats inbegrepen, betekent. Het is ook een indicatie over hoe het virus ongezien blijft inhakken op alle lagen van het sociaal weefsel van onze maatschappij.
Maar hoe zit het nu met dat fameuze virus dat reeds meer dan een jaar ons dagdagelijkse leven stuurt? De cijfers van de besmettingen schieten mede door de mutanten, de hoogte in. Dit leidt tot een intensivering van het corona nieuws. Het overlegcomité wordt een week eerder dan gepland georganiseerd (2). Dat nieuws is nog niet koud of er komt een tsunami aan minder-of meer gefundeerde ‘speculaties’ rond de beslissingen die zouden kunnen genomen worden over ons heen. Help… Stop, ik verdrink…..Maar alsof het nog niet genoeg is komen specialisten van allerlei vakgebieden en economische sectoren ons uitleggen waarom een nog steeds ‘speculatieve’ beslissing, beter wel …of… niet zou genomen moeten worden. Dan vergaderen de ministers en wachten wij op de échte beslissingen. Eens die kenbaar gemaakt zijn, worden ze nadien door pers en buitenlui zo met woorden omzwachteld, ‘geduid’ noemt men dat dan, dat we ons beginnen afvragen of we nu wel écht weten wat beslist werd.
Omdat ik onlangs mijn TV abonnement stopzette, kon ik wel gedeeltelijk aan die uitstorting van vele loze woorden over mijn hoofd, ontsnappen. Mijn geest kreeg hierdoor wat rust. De afwezigheid van dat zwarte ding in mijn woonkamer kon echter niet beletten dat de heisa rond het AstraZeneca -vaccin dat op 18 maart groen licht kreeg van het Europees Geneesmiddelen Agentschap (EMA), vragen bij mij opriep.
Het nieuws dat enkele personen een trombose ontwikkelden na de toediening van het AstraZeneca -vaccin verspreidde zich als een lopend vuurtje. Een link tussen twee onafhankelijke gebeurtenissen – enerzijds het toedienen van het vaccin en anderzijds het krijgen van trombose – werd gelegd en in mum van tijd zelfs als causaal verband geïnterpreteerd.
Zonder de ernst van de situatie voor de betrokkenen in vraag te stellen wil ik stilstaan bij wat gebeurde en de vraag stellen die meteen gesteld moest worden: ‘Is er een causaal verband tussen de toediening van het vaccin en de vorming van bloedklonters bij de betrokkenen’. Antwoord hierop vraagt onderzoek. Maar zonder dat onderzoek af te wachten werd door verwisseling van twee woordjes, de vraag meteen als antwoord in de media geworpen. “Is er” werd uit het niets “Er is”. Het hek was van de dam. Bijna zoals dominosteentjes elkaar doen vallen zo leek het ene Europese land het andere aan te steken in de beslissing de vaccinatiecampagne met dit specifieke vaccin te willen stoppen of in het beste geval op te schorten tot nader bericht van het EMA. Mensen die wisten dat ze met het betrokken vaccin zouden ingeënt worden of werden, kregen vaccin-angst en zochten bij naasten, buren of huisarts geruststelling.
Blijft de vraag waarom we als politiekers, als individuen zo vlot meegegaan zijn met de eerder vermelde stelling en dit zonder naar de onderzoeksvraag terug te koppelen. Terug naar de mededelingen in de pers en de sociale media. Ik neem een op het eerste zicht neutrale zin. “Mensen krijgen bloedklonters nadat ze het vaccin toegediend kregen”. Wat doet ons brein met de zin? Brein- wetenschappers hebben aangetoond dat ons brein niet zo van toevalligheden houdt. Het gaat meteen op zoek naar verbanden en steunt daarbij ook op vroegere ervaringen van ons als individu. Verbanden maken de wereld voor ons brein gemakkelijker verstaanbaar en beter beheersbaar en dat helpt bij het nemen van snelle beslissingen wat nodig is in situaties van gevaar. En neen, het maakt niet uit of het gevaar echt of ingebeeld is. Voor het brein in de huidige pandemie context, lijkt het vrij logisch dat vermits de bloedklonters kwamen nadat deze personen gevaccineerd werd, deze veroorzaakt werden door het vaccin. Een snelle logische conclusie van ons brein. Maar niet alle verbanden /conclusies die ons brein legt zijn noodzakelijk juist. Dat zal je zelf ook al ondervonden hebben als je iets rustiger over bepaalde situaties ging nadenken en tijd nam om ook oog te hebben voor andere factoren dan de schijnbaar voor de hand liggende factor die een uitkomst kunnen beïnvloeden.
Om het rechtstreeks causaal verband ‘vaccin → bloedklonter’, te kunnen aantonen is doorgedreven fundamenteel onderzoek nodig en dat houdt ook in dat alle andere factoren waarvan geweten is dat die trombose kunnen veroorzaken bij een persoon die het vaccin kreeg, moeten uitgesloten worden. Laat ik de lezer nu even geruststellen dat in het geval van de vorming van bloedklonters na toediening van het vaccin (tot op heden) bij de getroffen personen andere antecedenten werden waargenomen waarvan wel reeds wetenschappelijk aangetoond is dat deze trombose kunnen veroorzaken.
Deed het AstraZeneca vaccin mij stilstaan bij het functioneren van ons menselijk brein, de heisa hierrond riep bij mij nog een andere pertinente vraag op: Waarom wordt aan een mogelijke trombose door vaccinatie zwaarder getild dan aan de wetenschappelijke gestaafde bevindingen die aantonen dat trombose wel degelijk door het gebruik van de anticonceptiepil kan veroorzaakt worden.
Hebben landen op basis van aanwezige wetenschappelijke kennis destijds ooit een verbod tot het gebruik van de pil ingesteld? Het antwoord is kort en bondig: “neen”. Er werd niet gereageerd, er kwam geen ‘publieke’ aanmaning tot voorzichtigheid bij het gebruik. “Waarom niet?” In de sociale media kwamen hieromtrent meerdere grappige en eerder tendentieuze redenen in de belangstelling. Geen van allen leek mij ‘to the point’. Eén mogelijke reden zou hierin kunnen liggen dat de anticonceptie pil enkel door vrouwen genomen wordt terwijl het AstraZeneca -vaccin geen genderonderscheid kent. Voorlopig laat ik het hierbij.
Ten slotte : Acties en reacties rond het AstraZeneca vaccin deden mij stilstaan bij de werking van ons brein en hoe wij soms (te) snel verbanden leggen (die er niet noodzakelijk zijn) en dan denken dat iets juist en logisch is terwijl het achteraf gezien het toch niet juist blijkt te zijn. Wie hierover meer wil lezen kan ik het boek van Daniel Kahneman ‘Thinking fast and slow’ in het Nederlands beschikbaar onder de titel ‘Ons Feilbare Denken’, warm aanbevelen. Het is beschikbaar is in onze plaatselijke bibliotheek. Veel leesgenot.
- intussen zijn de bewoners van de flats weer welkom op de CREA-activiteit
- vandaag 24/03 vindt opnieuw een vervroegd overlegcomité plaats
[Een bijdrage van Mieke ( M-J) Maerten — 24 maart 2021]
Goed gezien en overlegd mieke !