Het jaar 2022 is nog niet zolang ingezet, en toch heeft het al voor een paar onverwachte wendingen gezorgd. Denk maar aan de oorlog in Oekraïne die weinigen hadden voorspeld, alleszins niet zo’n grootschalige oorlog als nu het geval is. Ook de voorronde van de Franse presidentsverkiezingen heeft aangetoond hoe het politieke centrum in Frankrijk wegkwijnt en zelfs geen enkele kandidaat van links de tweede ronde haalt. Bovendien houden vele Fransen, evenals Belgen en Europeanen in het algemeen de adem in bij wat er staat te gebeuren indien Marine Le Pen president van Frankrijk wordt. Het Rassemblement National heeft zijn sympathie voor sterke autocratische regimes nooit onder stoelen of banken gestoken en staat bovendien heel sceptisch tegenover de Europese Unie. Kortom er heerst een grote onzekerheid bij ons allemaal, en niet het minst bij de senioren.
De internationale situatie treft ons niet alleen als burger, maar geeft natuurlijk ook aanleiding tot prijsstijgingen allerhande. Een galopperende inflatie treft ons vooral in onze portemonnee. En weeral zijn het vooral oudere senioren die slachtoffer zijn van de niet aflatende prijsstijgingen. Zij leveren heel wat koopkracht in hebben beperkte mogelijkheden om hun belangen veilig te stellen via investeringen. Veel hoogbejaarde mensen wonen inderdaad in oudere woningen die ze zelf moeilijk kunnen onderhouden of opwaarderen. Oude gasinstallaties worden niet vervangen omdat ze te hoge investeringen vergen. Ook zonnepanelen zijn voor de meeste ouderen niet rendabel omdat het benodigde kapitaal op korte termijn niet terugverdiend wordt. En lenen bij de bank is vaak al helemaal niet meer mogelijk boven een bepaalde leeftijd. Binnen de seniorengemeenschap zitten we dus met een enorm probleem: enerzijds de stijgende kosten voor het levensonderhoud en de precaire leefomstandigheden van vele ouderen, anderzijds de beperkte mogelijkheden om hier iets aan te doen. Gelukkig kunnen sommige senioren genieten van een sociaal tarief, maar wie er net boven zit heeft het wel bijzonder moeilijk.
Alsof dit nog niet genoeg was, ook de woonzorgcentra passen hun prijzen aan. Door de hoge inflatie stijgen de dagprijzen met 8%. Dit is dramatisch voor vele rusthuisbewoners die al een zware maandelijkse factuur te betalen hebben. Enkel rekenen op de indexering van pensioenen is onvoldoende, want velen hebben een pensioen dat kleiner is dan de woonzorgfactuur. Bovendien werden de zorgbudgetten voor zwaar zorgbehoevenden al jaren niet meer aangepast. Dit allemaal maakt de keuze voor bejaarde ouderen er niet gemakkelijker op. Blijven ze in hun eigen huis of appartement wonen, dan moeten ze noodgedwongen de verwarming wat lager zetten om de winter door te komen, en ondanks alles toch een hoge gasfactuur betalen. Verhuizen ze naar een rusthuis, dan wacht hen een zware maandelijkse kost waaraan ze hun laatste spaarcentjes moeten besteden. Een alternatief is terugvallen op een bijdrage van de kinderen, maar ook dit is voor velen een brug te ver, want ze willen hun familie hiermee niet belasten.
Zijn de senioren dan de klos, of zitten we allemaal — jongeren en ouderen — in hetzelfde schuitje? Uiteraard bevindt ieder individu, jong of oud, zich in een specifieke situatie. Sommige jonge gezinnen krijgen ook te kampen met de stijgende prijzen. En er zijn natuurlijk ook begoede senioren die zich geen zorgen hoeven te maken over hun toekomst. Maar het blijft een feit dat vele ouderen moeten rondkomen met een klein pensioen. Dit lage pensioen van veel Belgen is een blijvend probleem dat hun hele verdere leven bepaalt. Als dezelfde mensen van dit klein pensioen ook nog huurgeld moeten betalen, en nu ook nog een zware energiefactuur en stijgende voedingsprijzen, dan is het hek al helemaal van de dam. Nu we richting de zomer opschuiven hopen we dat de energieprijzen niet blijven stijgen maar langzaam dalen. Deze evolutie is volgens de experts allesbehalve zeker. Een gunstige ontwikkeling heeft natuurlijk ook te maken met heel wat factoren waaronder het verdere verloop van de oorlog in Oost Europa.
[Een bijdrage van Eddy Olislaeger]
“Ook zonnepanelen zijn voor de meeste ouderen niet rendabel omdat het benodigde kapitaal op korte termijn niet terugverdiend wordt.” ???? Ik ben nu 69 en werd 19 jaar geleden al (!!) voor het eerst aangesproken als “senior” 😉 Echt waar. Zonnepanelen verdien je -zeker met stijgende tarieven- vrij snel terug, een jaar of 7 is niet uitzonderlijk. En dan spreek ik alleen over het financiële rendement, want belangrijker is natuurlijk het klimatologische rendement. Op de bank levert je spaargeld minder op! De waarde van je huis neemt bij verkoop toe. Zonnepanelen (m.u.v. de omvormer) gaan al gauw 20 jaar mee. Als lid van het dagelijks bestuur van energiecoöperatie Druifkracht kan ik mijn leeftijdgenoten – ook de krasse knarren – van harte aanraden om zo’n klimaatinvestering te overwegen (als je de centen hebt). En voor wie het te duur blijkt, of voor wie in een huurhuis woont: je kunt ook coöperant worden van een burgerenergiecoöperatie. Dan leg je zonnepanelen op andermans dak. Druifkracht telt al 320 leden en haalde vorig jaar een rendement van 4,6%. Niet gek. Toch? Ons volgende grote project wordt het woonzorgcentrum in Hoeilaart: ook daar komen zonnepanelen op van Druifkracht! #burgerenergie.