Gemeenteraadsverkiezing 13 Oktober 2024

Volgend jaar moeten we niet alleen voor de Europese en federale verkiezingen naar de stembus maar ook voor het kiezen van een nieuw gemeentebestuur.  Meer dan ooit is het belangrijk dat wij burgers deelnemen aan deze verkiezingen, zeker nu in Vlaanderen de opkomstplicht voor de gemeenteraadsverkiezingen vervangen is door stemrecht.  Willen we als senior onze stem laten horen en het beleid mee beïnvloeden dan moeten we zeker van dit stemrecht gebruikmaken.  In het College van Burgemeester en Schepenen en de gemeenteraad (in de tekst zal ik gewoon verwijzen naar ‘de gemeente’ ) worden immers beslissingen genomen die het dagelijkse leven in de gemeente bepalen.  Beslissingen die ons sociaal netwerk beïnvloeden, invloed hebben op sociale dienstverlening, mobiliteit, de organisatie van het culturele leven, de bibliotheek, het sportleven, het woonzorgcentrum (WZC), de assistentiewoningen enz… 

Om ook de ouderen in het WZC Hof ten Doenberghe een kans te geven om zelf de stem te kunnen uitbrengen en dit zonder beroep te moeten doen op derden, vroeg de seniorenraad om in het WZC een stembureau te openen.  De directie verstond deze verzuchting en speelde de vraag door naar de gemeente.  Een onderbouwd  ‘neen’ was onlangs het antwoord op deze toch wel legitieme vraag. 

Neen! waarom?

Momenteel werkt de gemeente voor de verkiezingen met acht stembureaus in het GC Felix Sohie.  Kiesgerechtigden krijgen op basis van ‘alfabetische volgorde’ een stembureau toegewezen.  Een stembureau in het WZC zou het aantal stembureaus  op 9 brengen.  De huidige apparatuur die vanaf 2012 dateert en pas ten vroegste in 2027 kan worden vervangen, zou deze 9 stembureaus niet aan kunnen.  Als alternatief zou het aantal stembureaus in het GC Felix Sohie verminderd kunnen worden tot 7.  Elk  stembureau zou dan wel zo’n 150 stemgerechtigde kiezers meer te verwerken krijgen.  Ondoenbaar is de conclusie.

Waarom geen omschakeling van een alfabetisch verbonden stembureau naar een adres gelinkt stembureau (straatnamen)? Dat zou organisatorisch een extra inspanning vragen van de gemeente en van de administratie (nvdr).  Het overwegen waard, maar nu niet uitvoerbaar. 

Het enige alternatief voor de minder- tot niet- mobiele senioren, ook buiten het WZC,  blijft de mogelijkheid tot stemmen bij volmacht of het gebruikmaken van de minder-mobielen centrale.  Natuurlijk werkt deze laatste op basis van de inzet van vrijwilligers die zelf die dag ook naar de stembus moeten en misschien al eigen familie moeten helpen om veilig bij het stembureau te raken. 

Hoe stemmen

De lijststem zal niet meer ten goede komen aan de eerst geplaatsten op een partijlijst maar wordt uitsluitend als partijstem beschouwd.  Dit houdt in dat enkel de voorkeurstemmen kunnen zorgen voor een eventueel zitje in de gemeenteraad.  Je kan op eenzelfde lijst eenlijststem en een naamstem of meerdere naamstemmen combineren. De kandidaat met de meeste voorkeurstemmen in de grootste partij van de coalitie, wordt automatisch burgemeester.  
De tijd om eventuele coalities te vormen wordt korter want de installatie van de nieuwe gemeenteraad gaat door begin december 2024 .

Stemmen bij volmacht

Het is natuurlijk goed dat wanneer het niet anders kan, je aan een andere kiesgerechtigde persoon een volmacht kan geven om te stemmen. Toch weet je natuurlijk nooit met 100 % zekerheid of je stem zal gaan naar de kandidaat die jouw voorkeur heeft.  Gelukkig kan de volmachtkrijger maximaal van één persoon een volmacht krijgen en wordt volmachten ronselen in rusthuizen en bij ouderen veel moeilijker.  Fraude is immers strafbaar met een gevangenisstraf van acht dagen tot een maand en/of met een geldboete.  Ter controle wordt een lijst van volmachthouders opgesteld.

→Hoe volmacht geven?

Je hebt twee formulieren nodig:
1.  het volmachtformulier A95 dat je bij de dienst burgerzaken kan afhalen en dat door de  volmachtgever en de volmachtkrijger moet ingevuld zijn en getekend worden.
 2.  een attest dat bewijst dat de volmachtgever niet zelf naar de stembus kan gaan.

Op de dag van de stemming gaat de volmachtdrager eerst de eigen stem uitbrengen alvorens zich naar het stembureau te begeven waar de volmachtgever zich had moeten aanbieden.  De volmachtdrager heeft volgende documenten nodig 1° de getekende volmacht, het attest, de eigen identiteitskaart, de eigen oproepingsbrief in papiervorm, de oproepingsbrief van de volmachtgever ook in papiervorm

Minder mobiele personen

Minder mobiele personen die naar de stembus komen kunnen zich, met toestemming van de voorzitter van het stembureau, laten begeleiden of bijstaan.  In het proces-verbaal wordt dan de naam van beide personen vermeld.
Onze gemeente voorziet ook parkeergelegenheid voor niet-mobiele of minder-mobiele mensen en in de stemlokalen krijgen zij voorrang om hun stem uit te brengen. 

Feit blijft dat minder-mobiele mensen indien ze zelf hun stem wensen uit te brengen dus nog steeds een chauffeur en eventuele begeleider moeten vinden die ze naar het kiesbureau kan brengen.  Dit kan eventueel  de eigen familie zijn maar als die familieleden veraf wonen zullen deze eerst hun stem in de eigen gemeente moeten uitbrengen alvorens hun minder mobiel familielid op de kiesbestemming te kunnen brengen. Om 13 uur sluiten de stembureaus.

Bron: https://codex.vlaanderen.be/Zoeken/Document.aspx?DID=1020561&param=inhoud&AID=1138769

Aandachtspunten

We kunnen als senior onze stem laten horen door van ons stemrecht gebruik te maken en door aandacht te vragen voor het stemrecht van elke burger, mobiel of niet. Laat het ons met Ann Peumans zeggen: “op dit ogenblik stelt het stemrecht van de alleroudsten of minder- mobielen niet zoveel voor”. https://www.rektoverso.be/artikel/de-stem-van-ouderen

Naast het gebruik van ons stemrecht,  is het aan ons senioren om naar eigen mogelijkheden voortdurend alert en actief te blijven binnen de samenleving.  Enkel zo kan de ‘vergoddelijking’ van de verjonging, die leidt tot een eenzijdige blik op de realiteit en op de organisatie van het maatschappelijk leven, een halt toegeroepen worden.  Enkel zo kan er binnen de gemeente een klimaat van inclusie groeien en begrip voor elke burger ongeacht leeftijd of mobiliteit. 

Als je niet voortijdig sterft, wordt je ouder en op een dag ga je dan plots tot die grote groep van senioren horen.  Dat is het geval voor iedereen die zetelt in het bestuur van een gemeente of die voor de gemeente werkt. Misschien kan deze bedenking naar de toekomst toe leiden tot meer inzicht, empathie en tot een meer creatieve benadering van de problemen waarmee sommige senioren te kampen hebben

Afspraak in 2024, geniet van de jaarwisseling

[Een bijdrage van Mieke Maerten – Winterzonnewende]