Professor Bram Vanderborght leeft niet als een robot

28 april 2023By With 1 comment

Om eerlijk te zijn, ik was er niet helemaal gerust in. Op aangeven van onze Voorzitster Gilberte en van Jan Wastiels maakte ik een afspraak met een voor mij totaal onbekende professor. Het werd echter een boeiend gesprek over zijn specialiteit ‘de robots’ maar evenzeer over de wereld waarin wij leven met zijn social media, de extremen in de politiek, de rol van China op wereldvlak en nog zoveel andere dingen.

Opgegroeid in Boechout en na vele omzwervingen als onderzoeker in Japan en Italië kwam Professor Bram Vanderborght zowat 6 jaar geleden in Hoeilaart wonen omdat hij vooral aangetrokken werd door een Vlaamse, rustige en groene omgeving. Met zijn vrouw Ramona en ondertussen 2 kinderen van 2 en 7 jaar vestigde hij zich op de Karrenberg vlak bij het Zoniënwoud. De integratie in onze gemeenschap verliep vrij vlot dankzij de schoolpoort van het Groene Dal en zijn nu al derde deelname aan de bouw van een wagen voor de lichtstoet voor deze school. Hobby’s waren vooral zwemmen en modelvliegtuigbouwen.

De richting Latijn en later 8 uur wiskunde leidde naar studies Burgerlijk Ingenieur tussen 1998 en 2003 aan de V.U.B. en zijn thesis ging bijna vanzelfsprekend over een robot. Gefascineerd door de stappende robot ‘Lucy’ van ‘Lucy in the sky with diamonds’ of de symboliek van de eerste mensaap die rechtop ging staan. Meteen was de toon gezet want Bram doctoreerde tussen 2003 en 2007 op ‘Lucy’ de stappende robot. Na zijn doctoraat behaalde hij nog een postdoc in Italië aan het I.I.T. (Italian Institute of Technology) in Genua.
Uiteindelijk postuleerde hij bij de V.U.B. waar hij in 2009 prof werd. Ondertussen heeft hij de leiding over een team van een 60-tal beroepsonderzoekers waarmee hij veel samenwerkt met andere disciplines als sociologen, revalidatie wetenschappers, fysiologen, materiaalkundigen etc.

Zijn onderzoek en creatie van allerlei robots gebeurt met focus op robots die ten dienste staan van de mens. Zo creëerden zij een robotprothese die na amputatie beter het menselijke stappatroon nabootsen dan de huidige prothesen. Het is nu het eerste spin-off bedrijf Axiles Bionics. Een ander voorbeeld is een draagbare robot of exoskeleton als hulp bij het tillen of werken met de handen boven het hoofd. De robot ondersteunt in dit geval de spieren van mensen die dagelijks zware gewichten moeten tillen.

Ook sociale robots die de mens toelaat te communiceren via facebook met familie en vrienden. Communicatie kan dan ook met spraak, gebaren en emoties. Zo stond robot Pepper een tijdje in het Hoeilaartse woonzorgcentrum.

Een andere toepassing was een robot ‘Wasa’ die in het U.Z. Brussel gedeeltelijk de taken overnam van de vrijwilligers aan het onthaal. Hij praatte met de bezoekers om de corona maatregelen uit te leggen.
Revalidatierobots zoals SAFER kunnen nu ook worden ingezet als hulp bij revalidatie van patiënten. Bijvoorbeeld opnieuw leren drinken wanneer alle kracht uit handen en armen is verdwenen. Dankzij talloze sensoren kan de robot reageren op de intentie van de patiënt en hierdoor functionele handelingen weer oefenen. Uiteraard komt hier ook AI (Artificial Intelligence) om de hoek kijken om de intentie van de revaliderende persoon te begrijpen.

Een totaal andere techniek is het implementeren van nieuwe electronica in bestaande materialen. Zo kwam men op het idee om snorkelmaskers om te bouwen tot mondmaskers voor medisch personeel. Er werd een filter ingebracht die de lucht filterde alvorens die wordt ingeademd. Bij Decathlon waren er grote voorraden van snorkels waarvan de verkoop aan particulieren werd stopgezetom ze te reserveren voor medisch personeel.

Een van de uitdagingen die het onderzoekersteam ondervindt is het vinden van investeerders die willen investeren in spinoffs die de innovaties naar de markt willen brengen. Vele toepassingen vereisen heel wat expertises om op grotere schaal te worden geproduceerd en dat is niet altijd even evident. Bovendien is de nood aan technisch opgeleide mensen groot en moeten wij dringend af van het idee dat technisch onderwijs minderwaardig zou zijn.

Om de verwezenlijkingen van het onderzoekersteam bekend te maken bij het grote publiek en om onze schoolgaande jeugd warm te maken voor deze hoogtechnologische activiteiten en voor de wetenschap in het algemeen worden regelmatig bezoeken aan het centrum georganiseerd. Zo kon onze lokale, nieuwe school ‘Vonk’ op bezoek bij Bram en zijn medewerkers. Verder zijn er ook al een aantal boeken voor breed publiek van zijn hand op de markt met o.a. ‘Robots Binnenstebuiten’ , ‘Homo Roboticus’ en ‘Kant en Klaar plus-Robots’.

En na al deze technologische hoogstandjes kwamen we tot een zeer boeiend gesprek over van alles en nog wat. Ik was heel blij met deze verrassende kennismaking en hoop deze zeer vriendelijke man bij een andere gelegenheid nog eens te ontmoeten.

[Een bijdrage van Stefaan De Rudder]