Ouder worden is een proces van veroudering en er kunnen opvallende lichamelijke tekenen van veroudering optreden. Waar vroeger enkel aandacht was voor dit medische aspect van de ouderdom, is er sinds enkele jaren ook aandacht voor het psychologische en het sociale aspect van het ouder worden. Door deze verschuivingen wordt de ouderdom gezien als een nieuwe actieve levensfase.
Het verouderingsproces kan “waardig” verlopen. En met waardig bedoelen we dan “in overeenstemming zijn met of met respect voor de betekenis, waarde of rang van iemand”.
Waardig ouder worden wil dus eigenlijk zeggen deftig ouder worden, eervol, met eerbied, aanbevelingswaard, iets wat waardering verdient, op een wijze die in overeenstemming is met het eergevoel.
En dat kan door de persoon zelf vorm te laten geven aan het verouderingsproces, door de persoon te zien in een nieuwe, andere actieve fase van hun leven.
Het grootste respect dat we kunnen hebben voor een ouder wordende persoon is tonen dat we zijn of haar ritme willen volgen!
Niemand hoeft het roer over te nemen maar dat betekent wel vaak kiezen, dat er keuzes moeten gemaakt worden, en een heus netwerk rond de oudere lijkt meer en meer noodzakelijker naarmate er meer en meer ouderdomsaandoeningen het hoofd opsteken.
Wanneer de hoge leeftijd samen kan beleefd worden met de partner dan zien we vaak een zorgen voor mekaar, zelfs als dit voor zorgende partner op hoge leeftijd moeilijker blijkt te worden, denk bvb aan wanneer er ’s nachts hulp moet geboden worden, …
Voor alleenstaanden kan het nog wat moeilijker zijn, sommigen kunnen zeer lang zelfstandig blijven, anderen lukken er aardig in omdat ze omringd zijn door kinderen, familie, buren, een vangnet of netwerk.
Als er een permanentie kan georganiseerd worden bij de sterk hulpbehoevende senior, dan kan er verder ondersteuning gegeven worden door bvb goede thuishulp, poetshulp, huishoudhulp, warme maaltijden, lichaamsverzorging, verpleging …
Door het feit dat er zo regelmatig zorgkundigen en andere ‘kundigen’ over de vloer komen, hebben we onrechtstreeks ook aandacht voor vereenzaming …
Tijdig aangepast wonen is dus belangrijk in functie van de zelfredzaamheid, de zelfstandigheid, of de mobiliteit. Aangepast wonen (= vaak kleiner wonen) kan gefaseerd verlopen: Serviceflat – Dagcentrum – Kortverblijf – Woon Zorg Centrum.
Een waardige oude dag tot het einde van leven.
Het verouderingsproces kan nogal wat ouderdomsaandoeningen geven. Ouderen hebben vaak verschillende aandoeningen tegelijkertijd. Dat maakt het zorgen of verzorgen niet gemakkelijker. Op een zeker ogenblik komt dat ook de fase dat genezen niet meer mogelijk is, dat noemen we dan palliatieve fase.
Voor de palliatieve zorg kan de persoon kiezen waar hij deze zorg wenst. Alle inlichtingen hierover kan u vinden bij https://www.forumpalliatievezorg.be/palliatieve-zorg/
Maar we kunnen in die laatste levensfase voor nog meer kiezen, men noemt dat de voorafgaande zorgplanning. Zo een planning omvat een aantal verklaringen van de persoon in kwestie over diens wensen, zijn keuzes, zijn wil, de wilsverklaringen.
Indien men nog wilsbekwaam en mondig is, heeft men deze wilsverklaringen uiteraard (nog) niet nodig: het volstaat om mondeling mee te delen wat men nog wel of niet wenst. (Wet op rechten van de patiënt van 2002).
Er bestaan in België vijf wilsverklaringen die men voorafgaand kan opstellen.
Op deze manier kunnen artsen en zorgverleners later met de wil van de patiënt rekening houden, wanneer deze zich niet langer zelf kan uitdrukken.
De 5 wilsverklaringen zijn:
- de ‘negatieve’ wilsverklaring (=iets niet willen, geen reanimatie meer, geen hospitalisatie, …)
- de wilsverklaring euthanasie
- de verklaring inzake de wijze van teraardebestelling
- de verklaring voor orgaandonatie
- lichaamsschenking aan de wetenschap.
Meer info: https://leif.be/voorafgaande-zorgplanning/
Alle voorafgaande wilsverklaringen blijven onbeperkt geldig. Dit geldt ook voor de wilsverklaring inzake euthanasie die werd opgesteld (of herzien of herbevestigd) na 2 april 2020.
De voorafgaande zorgplanning of Advance Care Planning (ACP) is een van de manieren om de kwaliteit van palliatieve zorg en daarmee de levenskwaliteit van patiënten met een ongeneeslijke ziekte te waarborgen.
Het is de bedoeling dat de huisarts samen met de patiënt analyseert wat de verwachtingen en wensen zijn over toekomstige zorg. Zoals u weet, zijn dit essentiële gesprekken in de palliatieve fase. Het doel is vooral om de wensen van de patiënt met betrekking tot therapeutische beslissingen te respecteren.
Vanaf 1 november 2022 kunnen huisartsen rekenen op een nieuw tarief voor deze begeleiding en is dit uiterst belangrijk gesprek of deze belangrijke consulatie volledig gratis voor de patiënt.
[Een bijdrage van Christine Vandenput]
Beste Christine
Nogmaals oprechte dank voor je inzet voor ons panelgesprek en voor je bijdragen in deze nieuwsbrief.
Deze nieuwsbrief bevat zovele waardevolle gegevens dat ik uitkijk om hem op papier te publiceren.
Ik houd je op de hoogte.
Liefs