De veranderende rol van ouderen in de samenleving: een nieuw perspectief?

In onze moderne samenleving worden mensen steeds vaker herinnerd aan hun leeftijd. Naarmate we ouder worden, wordt leeftijd een onderwerp van gesprek, vaak op een manier die ons beperkt in onze mogelijkheden. Senioren worden ook zonder schroom gediscrimineerd. Zo moet je bijvoorbeeld een hogere verzekering betalen indien je na je 75ste een wagen huurt. En de bank geeft je geen lening meer. Maar er is een verschuiving gaande. Senioren blijven vaker actief na hun pensioen, wat wijst op een veranderende houding ten opzichte van ouderen. Zij die blijven bijdragen aan de economie, worden steeds meer gezien als volwaardige leden van de maatschappij.

Dit nieuwe perspectief staat in contrast met de vaak negatieve kijk op vergrijzing. Waar de nadruk vroeger lag op de toenemende kosten van een verouderende bevolking, zien we nu dat ouderen niet alleen een last zijn, maar juist nog steeds waardevolle bijdragen leveren. Ze hebben de ervaring, kennis en in veel gevallen de wil om actief te blijven, wat leidt tot een herwaardering van hun rol in de maatschappij.

Een interessante paradox in dit verhaal is dat terwijl ouderen soms worden beperkt door hun leeftijd, veel van ’s werelds machtigste posities worden bekleed door hoogbejaarden. Kijk bijvoorbeeld naar de Amerikaanse politiek: de huidige president, Joe Biden, is 81 jaar, en als Donald Trump opnieuw wordt gekozen, zal hij 82 jaar zijn aan het einde van zijn mandaat. Poetin lijkt hierbij nog een jonge snaak met zijn 71 jaar, net als Xi Jinping of Narendra Modi (74 jaar). En paus Franciscus reist, ondanks zijn 87 jaar, nog de wereld af. Deze voorbeelden werpen de vraag op of leeftijd werkelijk de doorslaggevende factor moet zijn bij het beoordelen van iemands capaciteiten. Ondanks de vooroordelen tegen ouderdom, vervullen ouderen nog steeds leidende rollen op het hoogste niveau, wat aantoont dat leeftijd niet per definitie een beperking is.

Naast deze maatschappelijke en politieke ontwikkelingen is er ook een positieve trend zichtbaar in hoe ouderen fysiek en mentaal gezond blijven. Mensen leven niet alleen langer, maar blijven ook op hogere leeftijd vitaal, wat hen in staat stelt om indrukwekkende prestaties neer te zetten. We zien dit in uiteenlopende domeinen, van sport tot wetenschap en andere professionele sectoren. De combinatie van een goede conditie en de wil om specifieke doelen te bereiken, opent ongekende mogelijkheden voor ouderen.

Wat deze tijd bijzonder maakt, is dat senioren toegang hebben tot tools en technologieën die hen helpen het beste uit zichzelf te halen. Dit is een inspirerende vaststelling: het idee dat ouderdom niet gelijk staat aan beperking, maar juist nieuwe kansen biedt. Dit herinnert ons eraan dat ouder worden een fase is waarin mensen hun potentieel kunnen blijven ontwikkelen. Het is een positieve realisatie, vooral op momenten wanneer men geconfronteerd wordt met de minder aangename kanten van ouderdom.

Ouderen krijgen steeds meer de middelen en mogelijkheden om actief te blijven bijdragen aan de maatschappij, wat leidt tot een herwaardering van de latere levensfase. Deze ontwikkeling biedt een verfrissend perspectief op het ouder worden: het is een tijd van kansen en groei, niet alleen van achteruitgang.

[Een bijdrage van Eddy Olislaeger]