Ik heb ook een smartphone, maar kan er enkel mee telefoneren

We zaten te genieten van de gulle namiddagzon op een terras van het Gemeenteplein.  De Hoeilaartse Feesten waren net achter de rug.  Alleen de kermisattracties herinnerden nog aan het voorbije weekend. Voor ons stond een veelbelovende Omer. Het gesprek verliep in een gemoedelijke sfeer. Plots ging het niet meer over bier, de lichtstoet, en elektrische fietsen, maar over de digitale kloof, en over de moeilijkheden die senioren ervaren om de informatietechnologie te omarmen.  Toen zei Bob: “Ik heb ook een smartphone, maar kan er enkel mee telefoneren.”  Daarbij toverde hij zijn nieuwe Galaxy uit zijn broekzak, en toonde hem glunderend aan ons groepje. Ik kon me niet van de indruk ontdoen dat hier ook wat frustratie kwam mij kijken. Een dure veelzijdige zakcomputer die enkel dient om te bellen…

Bob’s commentaar bleef een paar dagen door mijn hoofd spoken.  Ik vond het zo jammer dat senioren niet volop kunnen genieten van al het moois wat de technologie te bieden heeft.  Een smartphone kan hen uit hun isolement halen, een nieuwe hobby laten ontdekken, meer dingen zelf uitproberen. Toch valt het me op hoe sommige oudere mensen gelaten de digitale kloof aanvaarden, alsof er niets tegen te beginnen valt, alsof zijzelf onvermijdelijk behoren tot een generatie die de nieuwe dingen niet meer aankan.  Voor sommigen is het digitale gebeuren onoverzichtelijk en chaotisch.  “Je weet niet waar te beginnen.”  Voor anderen lijkt het leren bedienen van zo’n smartphone een onbegonnen taak.  Nochtans bewijzen ook vele ouderen dagelijks en op overtuigende wijze dat ook zij mee zijn met hun tijd.  Of heb je nog niet gemerkt hoeveel senioren selfies maken, of smsjes versturen, of fier hun Covid vaccinaties tonen op de Covid Safe app? 

De huidige revolutie van informatietechnologie en Artificiële Intelligentie (AI) zet gestaag haar opmars verder.  Wie nu aan de kant gaat staan bepaalt hoe zijn/haar toekomst er uit gaat zien.  Nochtans hoeft de tweedeling in de maatschappij niet zo zwart-wit te zijn.  Je kan ook kiezen voor de dingen die voor jou belangrijk zijn en die je comfort verhogen.  Het is al een hele stap als je een smartphone of tablet kan bedienen.  Nu nog je kennis van een paar applicaties wat bijschaven en je bent weer helemaal mee…

De smartphone kleurt je wereld

Er zijn maar weinig dingen die je met een smartphone niet aankan.  In combinatie met een G4 abonnement ben je steeds bereikbaar, kan je je administratie regelen, je gezondheid op peil houden, en intens genieten van de tonnen muziek, films, boeken en games op het internet.  De smartphone wordt dan ook ten onrechte “smartphone” genoemd.  Het is in essentie een computer in zakformaat.  Een gemiddelde smartphone heeft 4 GB RAM.  Dat is meer dan één miljoen maal meer geheugen dan het RAM geheugen van de computer in de Apollo 11 capsule die de mens naar de maan bracht. Een smartphone heeft ook tot 512 MB aan ROM (opslag) geheugen. Dat is zeven miljoen maal meer dan het ROM geheugen van de Apollo computer!

Vaccinatie en bankieren

Corona heeft een versnelling teweeggebracht in de digitale identificatie.  In een mum van tijd worden de voordelen van online bankieren voor senioren wel heel duidelijk: geen verplaatsing naar de bank, geen risico op besmetting.  Ook een app die je vaccinatiecertificaten opslaat (Covid-Safe) is handig.  Heel wat heeft te maken met identificatie en dit wordt vlot geregeld met de “Itsme” app.  Eenmaal de “Itsme” app op je smartphone geïnstalleerd is, kan je je vlot aanmelden bij de bank, de overheid, de mutualiteit, of nog het ziekenhuis.  Je moet eenmalig de app installeren, maar nadien wordt inloggen een fluitje van een cent.

Communicatie

Wie heeft er in zijn kindertijd nooit van gedroomd te kunnen telefoneren via stem en beeld?  Het leek toen enkel weggelegd voor de bemanning van Star Trek.  Nu kan je onbeperkt met je kinderen en kleinkinderen videobellen alsof je er zelf bij bent.  Denk aan FaceTime, Skype, WhatsApp, Messenger… En je bent permanent bereikbaar, ook als je je niet lekker voelt, of minder mobiel bent.  En je kan de hulpdiensten verwittigen.  Je smartphone is een beetje zoals de rode knop die veel senioren rond de hals hebben hangen. 

Genieten

Als nooit tevoren geniet de huidige generatie senioren van de onbeperkte mogelijkheden om hun vrije tijd in te vullen.  Wandelen wordt makkelijker met de ingebouwde GPS.  Je bewegingen — zoals het aantal stappen die je zet — worden geregistreerd in een app, en die analyseert de gegevens in een handig formaat.  Foto’s maken tijdens de wandeling was nooit zo eenvoudig.  De kwaliteit van de foto’s benadert nu al die van de dure analoge toestellen uit onze jonge jaren.  

Het geheim

Het echte geheim van het succes van de smartphone heeft te maken met de vrijwel onbeperkte mogelijkheden om muziek te beluisteren, naar films te kijken, en boeken te lezen.  Je smartphone is ook een heuse muziekspeler, een televisie, en een e-book leestoestel.  Voor pakweg 10 Euro per maand neem je een abonnement bij een van de streamingdiensten (Spotify, Apple Music, YouTube Music, TuneIn…) en luister je de hele dag (en nacht) naar je favoriete (wereld) muziek.  Ook voor televisie zijn er heel wat apps.  Zo kan je vrijwel om het even welke Belgische tv zender gratis bekijken.  Via je bestaande abonnement kan je ook alle zenders in het pakket op je smartphone bekijken in een handige app waarmee je ook kan opnemen.  En ook boeken zijn massaal voorhanden op het internet.  Zo kan je ook je e-boeken op je smartphone lezen.  Misschien niet zo handig als een e-reader, maar beschouw het als een extra mogelijkheid om je boeken altijd bij de hand te hebben.

Combineren

Wat op mij altijd al indruk heeft gemaakt is de schijnbare oneindigheid van de mogelijkheden om al die dingen met mekaar te combineren.  Zo kan je fotoreportages creëren met je eigen beeld- en muziekmateriaal.  Of de staat van je gezondheid controleren via het samenvoegen van gegevens uit apps die je dieet aansturen en je hartritme meten. En nog het mooiste van allemaal.  De smartphone zet mensen ertoe aan om nieuwe dingen te doen en nieuwe interesses bij henzelf te ontdekken. Een heel nieuwe wereld gaat dan voor hen open. En laat dat nu net zijn wat senioren jong houdt.

Word digitaal mondig

Wat veel senioren nog tegenhoudt is de leercurve. Maar ook daar zijn oplossingen voor. Er bestaan heel wat initiatieven die aan senioren de vaardigheden bijbrengen om een smartphone te bedienen. Zo is er het Computerspreekuur (iedere eerste woensdag van de maand in de computerzaal van het GC Felix Sohie) en de Digidokter in de Bib. Op de website van de bibliotheek vind je een handig overzicht van een aantal opleidingen die je op weg helpen.

[Een bijdrage van Eddy Olislaeger]