Melken

Uit: Herinneringen aan het Hof te Gaesbeek
Mieke Maerten

Als je de koeienstal binnenkomt zie je haar niet meteen zitten. De koeielijven verstoppen haar jonge lichaam dat volledig in het melken schijnt op te gaan. Maar neen, dat is het niet. Vandaag kreeg het meisje haar nieuwe Vlaams Filmpje mee naar huis en ze gaat volledig in het lezen op. Spijtig genoeg krijgt ze niet veel tijd om te lezen en ergens heeft ze de indruk dat het toch altijd wel een beetje stiekem moet gebeuren.

Gezeten op een driepikkel met de emmer stevig tussen de benen geklemd vinden haar handen bijna automatisch de uier van de koe. Haar stille regelmatige bewegingen zorgen ervoor dat de uier de witte vloeistof prijs geeft. Joef, joef, joef, joef… gaat het in een gestaag ritme. Haar hoofd rust tegen de buik van de koe die ze melken moet. Het boekje ligt op haar schoot en ze probeert zelfs tijdens het melken, een beetje te lezen. Soms stokt haar beweging even omdat ze volledig in haar lectuur opgaat, maar algauw brengt de zwiepende staart van de koe haar bij het melken terug. Ach ja, ze had de staart moeten vastbinden aan een achterpoot, gelukkig hangt er geen drek aan. Het is een spannend verhaal maar nu moet ze wel verder melken. Joef, joef, joef, joef, de melk klettert in de emmer. Het stro knispert onder de poten van de koeien. Af en toe rakelt een ketting waarmee de koeien vastgemaakt zijn. De geur van het verse stro verspreidt zich als een aangenaam aards parfum in de pas uitgemeste stal. Dat zal echter niet lang duren want pissen en kakken dat die beesten kunnen. De koeien doen zich tegoed aan het lekkers in hun voederbak. Ze kauwen allen met dezelfde slome bewegingen. Eén enkele keer doorbreekt het geloei van één van hen de rustige stal geluiden. Zwaluwen die tussen de balken van het plafond hun nest maken, vliegen af en aan. Het meisje hoort het niet of ziet het niet. Niets kan haar uit haar concentratie halen. Ze stapt steeds dieper de droomwereld van het verhaal binnen. Weg van de boerderij en weg van het werk dat nooit ophoudt. Ze is niet langer Henrikje die voor en na de school op de boerderij werken moet, maar ze wordt heldin van het verhaal. Soms kijkt ze toch snel even op want haar vader mag haar tijdens het melken niet op lezen betrappen. Hij is een storende factor. Ze heeft een moeilijke verhouding met de man die ze haar vader noemen moet. Hij is uiterst streng en aarzelt niet om fysieke reprimandes te geven. Ja, het is waar dat deze man acht jaar van zijn jonge leven gaf voor de veiligheid van het vaderland. Eerst een driejarige legerdienst en dan werd hij, pas afgezwaaid, als soldaat opgeroepen voor WOI. Maar daar kan zij nu niet bij stilstaan, ze is daarvoor veel te jong. Nu ziet ze enkel hoe hij zijn gezin drilt alsof het zijn privéleger is. Hij regeert als een despoot. Groot, slank en met snor staart hij zelfs vanaf zijn foto streng en autoritair naar zijn gezin. Hij doet eigenlijk denken aan de boer uit De Vlaschaard, dat boek dat Stijn Streuvels.

De koe stampt tegen de emmer. Heeft ze, verdiept als ze was in haar verhaal, even te hard aan de speen getrokken? Ze kan net verhinderen dat de emmer omvalt. OEF!!! Dan krijgt ze weer die stomme staart in haar gezicht gezwiept. Ja, ze moet er nu toch wel even haar gedachten bijhouden. Maar het is zo spannend. Misschien kan ze straks nog eventjes lezen als ze of haar babybroertje past? Ze kijkt naar al de koeien die ze nog moet melken en zucht. “Niet zeuren Henrikje” zegt ze tegen zichzelf “ doe nu maar snel voort”. Het boekje stopt ze voorlopig diep weg in de zak van haar schort, ze pakt de emmer en driepikkel en stapt naar de volgende koe.

Foto met dank aan Anna Winnelinckx