Op 26 april 2018 gaf Filip Bourgeois in het GC Felix Sohie een voordracht over mediawijsheid op het internet. Bourgeois staat bekend voor zijn presentaties over internetvaardigheid gericht op zowel leerlingen van het basis- en secundair onderwijs als op volwassenen. Voor allen die niet konden aanwezig zijn volgen hier vijf tips voor veilig internetgebruik gebaseerd op de lezing van Bourgeois en aangevuld met informatie uit eigen ervaring.
Wijsheid Nr 1: denk goed na over welke smartphone je best koopt
We worden er de laatste tijd vaak aan herinnerd dat niets gratis is op het internet. Je betaalt altijd wel een prijs, meestal in de vorm van je eigen persoonlijke gegevens die firma’s van allerlei slag gebruiken voor data-mining. Volgens Filip Bourgeois is er wel degelijk een verschil tussen Apple en Android. Het besturingssysteem Android – eigendom van Google — maakt winst door gegevens van gebruikers te verkopen aan firma’s die er gebruik van maken voor hun promotie. Google-toepassingen volgen daarom hun gebruikers zoveel mogelijk (ondermeer via de smartphone). Apple maakt winst met dure toestellen en hoeft geen gegevens te verzamelen. Dus, als je echt op je privacy staat, moet je een Apple-toestel kopen of jezelf “ontgoogelen” (zie hieronder).
Wijsheid nr. 2: er bestaan alternatieven voor de Google zoekmachine
Eigenlijk is Google de minst privacyvriendelijke zoekmachine. Startpage en Ecosia zijn goede alternatieven. Startpage slaat geen persoonlijke gegevens op (zoals IP-adressen en zoekgegevens) en geeft geen gegevens door aan derden. Ecosia is een duurzame zoekmachine en schenkt 80% van zijn inkomsten aan de bescherming van het regenwoud.
https://www.startpage.com
https://www.ecosia.org
Als je de Google Chrome webbrowser wil gebruiken kan je er ook voor kiezen om in Google een nieuw incognitovenster te openen om te vermijden dat Google onthoudt (en doorgeeft) waar je mee bezig bent. Als je nog veiliger wil surfen en zeker niet wil dat je surfgedrag gevolgd wordt, kan je voor alternatieve webbrowsers kiezen zoals FireFox en Brave.
https://www.mozilla.org/nl/firefox/new/
https://brave.com
Wijsheid nr. 3: Als je wil weten of je veilig surft: doe de test op safeonweb.be
Zo kan je testen of je een virus hebt, en of je genoeg alert bent om gemakkelijk een phishing bericht te herkennen.
Wijsheid Nr. 4: Opgepast met gratis wifi van horeca, openbare instellingen…
Het checken van email of het lezen van een online krant kan nog tamelijk onschuldig zijn, maar het wordt riskant als je bijvoorbeeld inlogt op je online bankrekening. Allerlei dingen kunnen misgaan. Zo kunnen gebruikers die van slechte wil zijn een programma op het netwerk loslaten om in de toestellen van andere gebruikers te geraken. Of kunnen cybercriminelen technieken gebruiken om het wifi signaal “af te luisteren” en op die manier toegang te verwerven tot al je gegevens, zoals inloggegevens (identiteitsdiefstal).
Wijsheid Nr. 5: Gebruik altijd sterke wachtwoorden
Eenvoudige (goed onthoudbare) wachtwoorden kunnen tegenwoordig door hackers makkelijk gekraakt worden. Kies daarom lange en ingenieuze wachtwoorden. Bij voorbeeld een zin als “ikhouvanmijnlief”. Als je veel wachtwoorden moet onthouden, schakel je best een wachtwoordmanager in. Die bepaalt voor jou de wachtwoorden voor alle toepassingen, én onthoudt ze. Je hoeft enkel nog het wachtwoord van de manager te onthouden.
Een paar voorbeelden van wachtwoordmanagers:
(Een bijdrage van Annemie Pijcke en Eddy Olislaeger)
